Wat is Pétanque?
Geschiedenis en spelregels
Volgens de overlevering
is de sport begonnen in het oude Griekenland waar de atleten bij wijze van oefening voor het kogel- en steenstoten trainden met stenen van ongeveer 10 cm doorsnede. Via de Romeinen kwam het spel in West Europa terecht waar het echt tot een sport uitgroeide. Zo is ook een variant bekend met ballen van bukshout waar spijkers in warengeslagen om het gewicht te verhogen.
Jeu de Boules is een verzamelnaam voor aan elkaar verwante balspelen, gebaseerd op behendigheid en kracht. Ook in de Middeleeuwen waren spelen die nu onder Jeu de Boules vallen populair. Later is de belangstelling voor deze spelen enigszins afgenomen maar in deze eeuw neemt het aantal Jeu de Boules spelers weer snel toe. Wat het beoefenen van deze sport betreft, loopt Frankrijk duidelijk voorop. Daarbij gaat het vooral om Jeu Provençal, Jeu Lyonaise en Pétanque.
Het is dit Pétanque dat in Nederland vaak met de verzamelnaam Jeu de Boules wordt aangeduid.
In Frankrijk is Pétanque,
na voetbal en wielrennen de derde sport op de ranglijst en ook in andere landen vindt het steeds meer aanhangers. In Nederland is de Pétanque sport snel populair aan het worden – momenteel heeft de Nederlandse Jeu de Boules Bond meer dan 17.000 leden. Dit wordt mede veroorzaakt door de geringe kosten die aan deze sport zijn verbonden. Naast de aanschaf van boules zijn er geen verdere kosten. Pétanque kan op de hei of op ieder willekeurig bospad worden beoefend.
In deze tijd van toenemende vrije tijd en de ontwikkeling van ‘ongebondenheid’ in de sport, is Pétanque een welkome invulling van vrije uren. Een sport die je moeiteloos in contact brengt met andere mensen en die geen beperkingen kent op het gebied van leeftijd en milieu. Kortom een zeer sociaal spel voor mensen van 8 tot 80 jaar, waarbij ook gehandicapten volop mee kunnen komen. Dit wordt nog vergemakkelijkt door de mogelijkheid van een magneet aan een touwtje waardoor niet steeds gebukt hoeft te worden om de boules op te rapen. Ook door de Nederlandse hartstichting wordt Pétanque als sport aanbevolen omdat het lichaam niet te zwaar wordt belast maar men toch lekker buiten in beweging is.
Hierbij biedt Pétanque,
zeker als het serieus beoefend wordt, zoveel spanning en vereist het zoveel precisie, concentratievermogen en vaardigheid, dat het ook voor jongeren een zeer aantrekkelijke sport is. Er kan gespeeld worden in 3 varianten.
1 tegen 1 (tête-a-tête, tegenwoordig in Nederland enkelspel genoemd ) iedere speler 3 boules.
2 tegen 2 (doubletten) iedere speler 3 boules, en
3 tegen 3 (tripletten) iedere speler 2 boules.
Het team dat de toss gewonnen heeft, of dat als laatste een punt heeft gescoord, begint met het uitgooien van het butje vanuit een cirkel van 50 cm. Het butje moet tussen de 6 en de 10 meter liggen.
Eén van de spelers van het team dat het butje heeft uitgegooid, gooit ook de eerste boule.
Het doel van het spel
is dichter bij het butje te liggen dan je tegenstander nadat alle boules gegooid zijn. De tegenstander probeert nu de eerst gegooide boule te verbeteren.
Pas wanneer er een boule gegooid is die de beste van de tegenpartij heeft verbeterd, gooit de andere partij weer. Het makkelijkste om te onthouden is: “Wie het dichtst bij het butje ligt hoeft niet te gooien”. Tenzij één van beide partijen geen boules meer heeft. Dan maakt de partij die nog wel boules heeft deze op.
De puntentelling is dan als volgt. Elke boule die dichterbij ligt dan de beste van de tegenpartij wordt geteld als punt. Let op: er kan maar één partij een punt of punten maken. Het team dat als eerste 13 punten behaalt (aan het einde van een werpronde) is de winnaar. Een gelijkspel is dus niet mogelijk.
